امروزه در جوامع مختلف، مباحث مالی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. از همین رو علم حسابداری به وجود آمده است. به‌طورکلی، حسابداری به پردازش اطلاعات مالی و کسب‌وکار افراد می‌پردازد. اگر نگاهی به تاریخ‌گذشته جهان بیندازیم، متوجه خواهیم شد که حسابداری در دوران باستان نیز به چشم می‌خورد.
علاوه بر این، امروزه علاقه‌مندان به این حوزه، می‌توانند حسابداری را به‌عنوان رشته تحصیلی خود انتخاب کنند. علت آن این است که شاخه‌های مختلفی از این رشته مانند حسابداری مالی، مدیریتی، بازرگانی و … در مراکز تحصیلی وجود دارد.
تعریفی از حسابداری در بحث‌های مالی
حسابداری مالی، زیرمجموعه‌ای از علم حسابداری بوده که اعمالی نظیر بررسی، جمع‌بندی، طبقه‌بندی، تجزیه‌وتحلیل اطلاعات اقتصادی، مالی و … را در سازمانها انجام می‌دهد. سپس گزارش‌هایی از این اطلاعات تهیه و در اختیار افراد ذی‌نفعی که در سازمانها وجود دارند (مانند: مدیران)، قرار خواهد گرفت. وجود بخش حسابداری در تمامی سازمانها (بزرگ یا کوچک، فرقی نمی‌کند) و اهمیت بالایی که در این سازمانها ایفا می‌کند، غیرقابل‌انکار است.
به‌طورکلی حسابداری در امور مالی موارد زیر را برای ما به‌وضوح مشخص می‌کند:
• میزان سرمایه وارد شده به سازمان
• میزان سرمایه خارج شده از سازمان
• میزان سود و زیان وارد شده به سازمان
در نهایت، پس از تهیه صورت‌حساب‌های مالیاتی یک سازمان توسط بخش حسابداری آن سازمان، به اداره دارایی و ارگان‌های دیگر ارسال خواهد شد.
نگاهی به وظایف یک حسابدار مالی
• انجام گزارش‌ها
حسابداری مالی در سازمانها، وظیفه بررسی عملکرد کارکنان، میزان درآمد سازمان، ضررهای وارده به سازمان یا سودهای حاصل از معاملات سازمان و … را دارد. این بخش در سازمانها، باید گزارشاتی از تمامی موارد را تهیه کرده و به دست مسئولین مرتبط در سازمان برساند.
• برنامه‌ریزی برای آینده
مدیران سازمانها با استفاده از اطلاعات صحیح مالی که از بخش حسابداری سازمان تهیه شده و به دست آن‌ها رسیده است، تصمیماتی برای آینده سازمان اتخاذ می‌کنند. به همین دلیل، صحت‌وسقم این اطلاعات جهت دستیابی به اهداف پیشروی یک سازمان، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
• مدرکی معتبر جهت رهایی از مشکلات به وجود آمده
با استفاده از اسنادی که توسط یک حسابدار مالی به‌دقت جمع‌آوری و ثبت می‌شود، می‌توان از مشکلاتی که ممکن است گریبان‌گیر سازمان شود، جلوگیری کرد. فقط باید توجه داشت که این اسناد به‌درستی ثبت شوند.
• توجه به دستورالعمل‌ها
یک حسابدار، باید بر اساس دستورالعمل‌ها، امور مربوط به بخش خود را انجام داده و همچنین تأییدیه صحت و درستی اسناد ثبت شده را اخذ کند.
• جمع‌آوری لیست بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی، دستمزد کارکنان، مالیات و … .
• مراقبت از اسناد مالیاتی
برای محفوظ ماندن اطلاعات مالی یک سازمان، بهتر است در دوره‌های مختلف از اطلاعات موجود backup تهیه کرد. با این کار در صورت بروز مشکل و یا ازدست‌رفتن اطلاعات مالی سیستم، می‌توان به نسخه backup ارجاع شود و از مشکلات احتمالی پیشگیری کرد.
• بررسی مداوم حساب‌های مالی
به طور مداوم اصلاحات موردنیاز در حساب‌ها باید انجام گیرد. همچنین بعد از پایان دوره مالی، حساب‌ها باید بسته شوند. این کار توسط حسابدار مالی سازمان امکان‌پذیر است.
• انجام مشاوره مالی
این افراد به جهت تبحری که در بحث مالی و حسابداری سازمان دارند، می‌توانند به مسئولین و مدیران بلندمرتبه سازمان خود مشاوره‌های تأثیرگذاری بدهند. قطعاً استفاده از تجربیات حسابداران مالی سازمانها می‌توان در جهت رشد و تعالی سازمان، تصمیمات خوب و سازنده‌ای اتخاذ کرد.
” پیشنهاد مرتبط : آشنایی با پکیج نرم افزار حسابداری بازرگانی و شرکتی”
روش‌های حسابداری
حسابداری مالی به دو روش قابل‌اجرا است:
• روش نقدی که در آن مباحث نقدی (پول نقد) مربوط به معاملات سازمان را ثبت می‌کند.
• روش تعهدی که در آن کلیه اطلاعات مربوط به معاملات سازمان را ثبت می‌کند.
مزایا و اهداف حسابداری مالی
همان‌طور که اشاره شد، موضوع حسابداری مالی دارای اهمیت و مزایای بالایی برای تمامی افراد، بخصوص سازمانها است. در این بخش قصد داریم به این مزایا اشاره کنیم:
• کمک به سازمانها برای انجام امور مالیاتی در چارچوب قوانین
• از اسناد مالیاتی می‌توان به‌عنوان مدرک معتبر برای اثبات هر مشکلی استفاده کرد.
• به پیشرفت یک سازمان کمک به‌سزایی می‌کند.
• صورت‌حساب‌های مالیاتی سازمان برای دریافت تسهیلات به سازمان کمک می‌کند.
• بررسی نقاط قوت و ضعف یک سازمان و اندیشیدن به راه‌حلی مناسب
• کمک به انجام برنامه‌ریزی یک سازمان برای آینده
• اطلاع‌رسانی از هزینه‌ها و درآمدهای یک سازمان
حسابداری مالی در ایران
امروزه با افزایش روزشمار شرکت‌های خصوصی و سایر سازمانها در ایران، نیاز به افرادی که در زمینه حسابداری مالی، تخصص دارند بیشتر حس می‌شود. افراد باید برای انجام امور مالیاتی در واحد حسابداری سازمانها، نسبت به کار با نرم‌افزارهای حسابداری تسلط داشته باشند.
رشته حسابداری به‌گونه‌ای است که افراد می‌توانند از دوران نوجوانی در هنرستان به آن وارد شوند. همچنین این رشته در دانشگاه‌ها و در مقاطع مختلف از کاردانی تا دکتری وجود دارد. علاوه بر این، افراد می‌توانند از مؤسسات مختلفی جهت گذراندن دوره‌های حسابداری بهره‌مند شوند.
چرا گردش مالی مهم است؟
گردش مالی برای انجام فعالیت‌های در نظر گرفته شده در آینده برای کسب‌وکارتان بسیار حائز اهمیت است. با استفاده از گزارشات مبنی بر گردش مالی خود، می‌توانید به سود و زیان‌های مالی خود اشراف داشته باشید. علاوه بر این می‌توانید نسبت به هزینه‌های خود (هزینه‌های به‌دست‌آمده یا هزینه‌های خرج شده) آگاهی لازم را داشته و همچنین به برنامه‌ریزی‌های آینده کاری شما نیز کمک شایانی خواهد کرد.
چه تفاوتی بین ترازنامه و صورت‌حساب سود و زیان وجود دارد؟
یکی از تفاوت‌های اصلی بین ترازنامه و صورت‌حساب سود و زیان، در دوره‌های زمانی آن‌ها است. در ترازنامه‌ها نقطه خاصی از زمان را در نظر می‌گیرند اما در صورت‌حساب‌های سود و زیان، زمان در نظر گرفته شده به‌صورت دوره‌های زمانی طولانی‌تر مانند سه‌ماهه یا سالیانه در نظر گرفته می‌شود.
جمع‌بندی
در این مقاله، مباحثی راجع‌به اهمیت بالای حسابداری مالی در سازمانها مطرح شد. سازمانها با استفاده از این بخش مالی در کسب‌وکار خود، نسبت به اهداف و تصمیمات آینده سازمان، آگاهانه‌تر عمل کرده و می‌توانند جایگاه فعلی خود را نسبت به گذشته مورد سنجش قرار دهند. همچنین اسناد مالی موجود که توسط این بخش تهیه و ثبت شده است، می‌تواند سازمان را از خطرات و اتهامات دیگر نجات دهد.