استانداردهای حسابداری مجموعه‌ای متداول از اصول، استانداردها و رویه‌هایی است که اساس سیاست‌ها و عملکردهای حسابداری مالی را مشخص می‌کند. این استانداردها نحوه شناسایی، اندازه‌گیری، ارائه و افشای معاملات و سایر رویدادها در صورت‌های مالی را نشان می‌دهد. هدف آنها ارائه اطلاعات مالی به سرمایه‌گذاران، وام دهندگان، طلبکاران، مشارکت‌کنندگان و دیگران است که در تصمیم‌گیری در مورد تأمین منابع به واحد تجاری مفید است.
ریشه استاندارد حسابداری کجاست؟
مؤسسه حسابداران آمریکایی که امروزه به‌عنوان مؤسسه حسابداران رسمی آمریکا شناخته می‌شود و بورس اوراق بهادار نیویورک سعی کردند اولین استانداردهای حسابداری را در دهه 1930 راه‌اندازی کنند. در پی این تلاش، قانون اوراق بهادار 1933 و قانون مبادله اوراق بهادار 1934 وضع شد که کمیسیون اوراق بهادار و بورس را ایجاد کرد. این استانداردها توسط هیئت حسابداری دولتی برای اصول حسابداری برای همه دولت‌های ایالتی و محلی ایجاد شده است.
موارد کلیدی مربوط به استانداردهای حسابداری
در زمان بررسی استانداردهای علم حسابداری به موارد زیر توجه ویژه داشته باشید.
• استاندارد حسابداری برای ایجاد گزارشهای مالی واحدهای تجاری شامل دارایی‌ها، بدهی‌ها، درآمد، هزینه‌ها و حقوق صاحبان سهام اعمال می‌شود.
• بانک‌ها، سرمایه‌گذاران و آژانس‌های نظارتی برای اطمینان از صحت اطلاعات مربوط به یک واحد تجاری، بر این استانداردها تکیه می‌کنند.
اصول کلی پذیرفته شده حسابداری (GAAP) چیست؟
در ایالات متحده، اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) مجموعه‌ای از استانداردهاست که به طور گسترده برای تهیه صورت‌های مالی پذیرفته شده است. هدف آن بهبود وضوح، سازگاری و مقایسه اطلاعات مالی است. اساساً، مجموعه‌ای متداول از اصول، استانداردها و رویه‌های حسابداری است که توسط هیئت استاندارد استانداردهای حسابداری مالی (FASB) صادر می‌شود. شرکتهای دولتی در ایالات متحده باید هنگام حسابداری حسابداران خود از GAAP پیروی کنند.
چرا به‌کارگیری استاندارد حسابداری مفید است؟
استاندارد حسابداری شفافیت گزارشگری مالی را در همه کشورها بهبود می‌بخشد. اصول پذیرفته شده حسابداری به‌طورکلی مجموعه‌ای از استانداردهاست که به طور گسترده برای تهیه صورت‌های مالی پذیرفته شده است.
استاندارد حسابداری زمان و چگونگی شناسایی، اندازه‌گیری و نمایش رویدادهای اقتصادی را مشخص می‌کند. واحدهای خارجی مانند بانک‌ها، سرمایه‌گذاران و سازمان‌های نظارتی برای اطمینان از ارائه اطلاعات مناسب و دقیق در مورد واحد تجاری، به استانداردهای حسابداری تکیه می‌کنند. این اظهارات فنی شفافیت گزارشگری را تضمین کرده و محدودیت‌هایی را برای اقدامات گزارشگری مالی تعیین کرده است.
“پیشنهاد مرتبط : تعریف حسابداری، روش‌ها و انواع آن”
استانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی (IFRS) چیست؟
شرکتهای بین‌المللی از استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی (IFRS) پیروی می‌کنند که توسط هیئت استاندارد حسابداری بین‌المللی تعیین می‌شود. به‌عنوان راهنمای شرکتهای غیرآمریکایی GAAP در گزارش صورت‌های مالی است. آنها برای ایجاد هماهنگی با استانداردها و شیوه‌های حسابداری، صرف‌نظر از شرکت یا کشور ایجاد شده‌اند. تصور می‌شود که IFRS پویاتر از GAAP است زیرا مرتباً در پاسخ به شرایط مالی در حال تغییر، مورد تجدیدنظر قرار می‌گیرد.
استانداردهای حسابداری IFRS به طور دقیق مشخص می‌کند که چگونه شرکت‌ها باید سوابق خود را حفظ کرده و هزینه‌ها و درآمدهای خود را گزارش دهند. آنها برای ایجاد یک زبان حسابداری مشترک ایجاد شده‌اند که برای سرمایه‌گذاران، حسابرسان، نهادهای نظارتی دولتی و سایر اشخاص ذی‌نفع به‌صورت کامل قابل‌درک است.
استانداردها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به زبان حسابداری، شیوه‌ها و صورت‌حساب‌ها انسجام ببخشند. این استانداردها به مشاغل و سرمایه‌گذاران کمک کنند تا تجزیه و تحلیل‌ها و تصمیمات مالی آموزش‌دیده‌ای را اتخاذ کنند.
این استانداردها توسط هیئت‌مدیره استانداردهای حسابداری بین‌المللی که بخشی از بنیاد IFRS غیرانتفاعی و مستقر در لندن است، توسعه داده شده‌اند. بنیاد بیان می‌کند که ملاک‌ها و معیارهای مشخصی را جهت “ایجاد شفافیت، پاسخگویی و کارآمدی در بازارهای مالی در سراسر جهان” تدوین می‌کند.
IFRS در مقابل GAAP
شرکتهای دولتی در ایالات متحده ملزم به استفاده از سیستم رقیب، اصول پذیرفته شده حسابداری (GAAP) هستند. استانداردهای GAAP توسط هیئت حسابداری استانداردهای مالی (FSAB) و هیئت استاندارد حسابداری دولتی (GASB) تدوین شده است.
کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) اعلام کرده است که در استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی تغییری ایجاد نمی‌کند. اما به بررسی پیشنهاد دسترسی به اطلاعات IFRS برای تکمیل پرونده‌های مالی ادامه می‌دهد.
بین گزارشگری IFRS و GAAP تفاوت‌هایی وجود دارد. به‌عنوان‌مثال، IFRS در تعریف درآمد چندان دقیق نیست و به شرکت‌ها اجازه می‌دهد زودتر درآمدهای خود را گزارش دهند. ترازنامه‌ای که از این سیستم استفاده می‌کند ممکن است جریان درآمد بالاتری نسبت به نسخه GAAP همان ترازنامه نشان دهد.
سیستم استانداردهای حسابداری IFRS همچنین الزامات متفاوتی برای گزارش هزینه‌ها دارد. به‌عنوان‌مثال، اگر شرکتی برای توسعه یا سرمایه‌گذاری برای آینده هزینه می‌کند، لزوماً نباید به‌عنوان هزینه گزارش شود. در عوض می‌توان آن را با حروف بزرگ نوشت.
“پیشنهاد مرتبط : انتخاب بهترین نرم افزار حسابداری”
الزامات استاندارد IFRS
استاندارد IFRS طیف وسیعی از فعالیتهای حسابداری را پوشش می‌دهد. جنبه‌های خاصی از عملکرد تجاری وجود دارد که IFRS قوانین اجباری را برای آنها تعیین کرده است.
• صورت وضعیت مالی: استاندارد IFRS بر نحوه گزارش اجزای ترازنامه تأثیر می‌گذارد.
• صورت‌حساب درآمد جامع: این موضوع می‌تواند به‌صورت یک صورت باشد یا به‌صورت سود و زیان و صورت درآمدهای دیگر از جمله دارایی و تجهیزات تفکیک شود.
• صورت‌حساب تغییرات در حقوق صاحبان سهام: این سند همچنین به‌عنوان صورت سودهای انباشته نیز شناخته می‌شود و این تغییر درآمد یا سود شرکت را برای دوره مالی معین مستند می‌کند.
• صورت جریان وجوه نقد: این گزارش به طور خلاصه معاملات مالی شرکت در دوره معین، جریان نقدی را به عملیات، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی تفکیک می‌کند.
علاوه بر این گزارشات اساسی، یک شرکت باید خلاصه‌ای از سیاست‌های حسابداری خود را ارائه دهد. گزارش کامل اغلب در کنار گزارش قبلی دیده می‌شود تا تغییرات سود و زیان را نشان دهد. یک شرکت مادر باید گزارشهای حساب جداگانه‌ای برای هریک از شرکتهای تابعه خود ایجاد کند.
نتیجه‌گیری
استانداردهای حسابداری اصول و رویه‌های عملکردهای مالی را مشخص می‌کنند و در ثبت صورت‌های مالی مانند صورت سود و زیان و یا ترازنامه تعیین‌کننده است. در واقع شرکت‌ها باید این استانداردها را الگوی نمایش گزارشهای مالی خود قرار دهند. تمام کشورهای دنیا از جمله ایران باید از استاندارد IFRS در تدوین و گزارش عملیات و تراکنش‌های مالی خود استفاده کنند. البته ایالات متحده آمریکا از این امر مستثنی است و از استانداردهای GAAP بهره می‌گیرد.