کدینگ حسابداری
در مبحث حسابداری ، نحوه طراحی سرفصل حساب ها (یا کدینگ) از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در واقع طراحی سرفصل حساب ها در حسابداری مانند طراحی نقشه برای ساخت یک ساختمان می باشد. با طراحی یک نقشه ضعیف برای یک ساختمان، آن ساختمان کاربری ضیفی خواهد داشت و در مقابل اتفاقات آتی آسیب پذیر خواهد بود. برعکس، یک نقشه خوب موجب می گردد تا ساختمان بهره وری بالایی داشته باشد و براحتی پاسخگوی نیازهای کنونی و آتی باشد.
باید توجه داشت که حسابداری سامانه ای است که در آن فرآیند جمع‌آوری، طبقه‌بندی ، ثبت و خلاصه کردن اطلاعات صورت می گیرد که به کمک آن می توان گزارشهای مالی و صورتهای حسابداری در شکل‌ها و قالب های خاص را تهیه نمود. این گزارشات ابزاری خواهند بود که مدیران مالی و غیر مالی درون سازمان یا برون از سازمان (مانند مقامات بانک ها یا مقامات مالیاتی) براساس آن وضعیت مالی موسسه را تحلیل و تصمیم گیری می کنند.
برای آنکه سامانه حسابداری یک موسسه کارکرد درست خود را داشته باشد چیدمان درست اطلاعات در جهت رسیدن به اهداف مورد نظر کلیدی است. در اینجاست که اهمیت طراحی درست سرفصل حساب ها به مثابه نحوه درست چیدمان حساب ها و ذخیره سازی اطلاعات روشن می گردد.
با توجه به توضیح علم حسابداری که اشاره مستقیم به طبقه بندی ، ثبت ، خلاصه کردن اطلاعات و تهیه گزارشات میباشد این امر میسر نمیشود جز اینکه اطلاعات در کدینگ های مالی طبقه بندی شوند. کدینگ حسابداری در طبقه بندی و ثبت اطلاعات مالی بسیار با اهمیت میباشد.
در تنظیم کدینگ حسابداری باید موارد زیر را رعایت نمود :
- استاندارهای حسابداری
- فعالیت شرکت
- کنترل های داخلی
- گزارشات مورد نیاز ( درون سازمانی و برون سازمانی )
انواع کدینگ حسابداری
- حفظی
- متوالی
- سلسله مراتبی
- توده ای
- وجهی
انواع سرفصل های حسابداری
در علم حسابداری انواع مختلفی از نحوه چیدمان حساب ها وجود دارد که برای ساده سازی امر از ذکر جزئیات در این زمینه صرفنظر می گردد. به صورت ساده و خلاصه چیدمان حساب ها در مبحث حسابداری در چند سطح استاندارد به شرح زیر صورت می گیرد:
گروه
گروه حساب ها به عنوان ریشه اولیه و اصلی تعریف کدینگ در حسابداری تعریف میشوند که عنوان کلی را مشخص میکند . در تعریف کدینگ به دلیل محدود بودن گروه حسابها 1 یا 2 رقم کد به این گروه تخصیص داده میشود .
کل
حساب کل مجموعه حسابهایی هستند که بیانگر کلیت میباشند و حسابهایی هستند که در دفاتر مالی و ترازهای آزماشی ، صورتهای مالی و سایر گزاشات نمایش داده میشود لازم بذکر است که برای به دست آوردن نسبتهای مالی از سطح کل استفاده میشود
معین
حسابهای معین برای تفکیک حسابهای کل و طبقه بندی بهتر حسابها استفاده میشود .
تفصیل
حسابهای تفصیلی برای تفکیک حساب اشخاص ، هزینه ها و … میباشد ، لازم به ذکر است که سطح تفصیلی در برنامه های مالی میتواند به صورت مقید به یک معین و یا شناور باشد که این موضوع با توجه به فعالیت هر شرکت مشخص میشود.
البته در به دلیل گستردگی فعالیت شرکتها امکان دارد سطوح تفصیلی ریز تر شود که در نرم افزار های مالی با عناوینی چون مراکز هزینه ، تفصیلی 2 و … شناخته شده اند
نمونه چیدمان سرفصل حسابداری
در زیر مدل های کاملی از کدینگ آماده برای استفاده در شرکت های بازرگانی ( خرید و فروش ) و تولیدی آورده شده که می توانید با اعمال تغییرات مورد نظر خود از آنها استفاده کنید . در نمونه های زیر ، گروه حساب ها با رنگ قرمز، حساب های کل با رنگ آبی، و حساب های تفضیلی با رنگ مشکی نمایش داده شده است.
نمونه کدینگ کامل حسابداری+دانلود
نمونه کدینگ طراحی شده جهت شرکت بازرگانی+دانلود
نمونه کدینگ طراحی شده جهت شرکت تولیدی+دانلود